Türkiye ekonomisinin en büyük gücü ihracat. İhracatın en büyük gücü ise otomotiv. Ağustosta ikincilik basamağına gerilese de 15 yıla yakın süredir ekonomi çarkları ve cari denge otomotiv sayesinde daha iyi gidiyor.
Fakat 2020 yılı tam da böyle gitmiyor. Pandemi nedeniyle uluslararası pazarlarda yaşanan tıkanma, iç pazardaki yüksek taleple dengelenemedi. Otomotiv sektörü haberleri içinde üretim, ihracat, ithalat ve pazar payı her ay TİM, OSD ve ODD tarafından açıklanıyor.
Üretim 8 ayda yüzde 23 düşük seyrediyor. Binek ve hafif ticari araç toplamındaki bu küçülmenin içinde; sadece otomobil üretimi yüzde 21 ile kötünün iyisi durumda. Türkiye otomotiv sektörünün genel durumuna baktığımızda 8 aylık karnede sadece iç pazar iyi durumda.
Neyse biz 8 aylık toplam üretim rakamına bakalım. 2020 yılı Ocak – Ağustos ayları arasında Türkiye’de 712 bin 98 adet araç üretildi. Bunun 485 bin 314 adeti otomobil oldu. 8 ay toplamındaki küçülmeye karşın, 2019 yılı ağustos ayına göre üretim yüzde 44 arttı.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD), Ocak-Ağustos dönemine ait 8 aylık verileri açıkladı.
Her yıl Ağustos ayında bakım ve onarım amacıyla tatile çıkan otomotiv üreticileri; bu sene tatili kısa kesti. Bu sayede, Türk otomotiv üretimi ağustosta geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 44 artarak 75 bin 341 adet; otomobil üretimi ise yüzde 45 artarak 45 bin 211 adet oldu.
Bu arada makroekonomik veriler açısından önemli olan kapasite kullanım oranında da durum şöyle: Otomotiv sanayisinin 2020 Ocak – Ağustos 8 ayında kapasite kullanım oranı yüzde 53 seviyisnde gerçekleşti.
Araç̧ grubu bazında kapasite kullanım oranları ise
- otomobil + hafif ticari araç̧ bazında yüzde 55,
- ağır ticari araçlarda yüzde 38,
- traktörde ise yüzde 40 oldu.
Ticari araç üretimi yüzde 27 küçüldü
Küresel salgın hakimiyetinde geçen 2020 8 aylık döneminde Türkiye ticari araç üretimi 2019 aynı döneme göre yüzde 27 daraldı.
- Ağır ticari araç grubu üretimindeki daralma yüzde 13;
- hafif ticari araç grubunda ise yüzde 28 oranında kaydedildi.
- Bu dönemde, toplam ticari araç pazarı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 85, hafif ticari araç pazarı yüzde 86 ve ağır ticari araç pazarı yüzde 75 arttı.
10 yıllık ortalamalar ne diyor
2020 yılı ilginç iniş çıkışlara sahne oluyor. Bunlardan biri yurtiçi otomotiv satışları. 2019 yılına göre yüzde 69 gibi büyük bir oranda artış gösterdi. Son 10 yıllık veriler açısından 2020 yılı 8 aylık otomotiv satışları yüzde 16 aşağıda seyrediyor.
2020 8 ayında toplam otomotiv pazarı, 2019 yılının aynı dönemine göre yüzde 69 artış kaydederek 414 bin 931 adeti buldu. Aynı dönemde, otomobil pazarı da yüzde 64 oranında artış gösterdi ve 317 bin 394 adet seviyesinde gerçekleşti.
Son 10 yıllık ortalamalar dikkate alındığında, Ocak-Ağustos döneminde
- toplam pazar yüzde 16,
- hafif ticari araç pazarı yüzde 28,
- ağır ticari araç pazarı yüzde 47,
- otomobil pazarı ise yüzde 10 oranında düşüş gösterdi.
İlk 8 aylık dönemde, otomobil pazarında ithal araçların payı yüzde 61 olurken, hafif ticari araç pazarında ithal araç payı yüzde 38 olarak gerçekleşti.
Otomotiv ihracatı 14,7 milyar dolar oldu
Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı dolar bazında yüzde 27, Euro bazında ise yine yüzde 27 oranında azaldı.
Bu dönemde, toplam otomotiv ihracatı 14,7 milyar dolarlık ciro oluştururken, sadece otomobil ihracatı yüzde 27 azalarak 5,4 milyar dolar gelir getirdi.
