Otomotiv genellikle uzun vadeli planlamaları sever ve yapar…

‘Severdi ve yapardı’ demek daha doğru sanırım. En azından ABD’nin yarattığı gümrük vergileri fırtınasına kadar böyleydi denilebilir. Otomotivciler artık ‘anı’ yaşıyor!

Planlar tamamen ABD Başkanı Trump’ın kafasının içindekilere göre pozisyon almaktan ibaret bir süredir. Her şey çok hızlı değişebiliyor. Bu hızlı değişimlerin otomotivde uzun vadede neleri işaret ettiğini algılayabilmek gerçekten çok zor…

Gümrük vergisi savaşı, ticaret savaşı, sanayi savaşı, ekonomik savaş… Adına ne derseniz deyin, bu tür bir savaşın işaret fişeği Amerika kıtasından atılmış durumda.

Çin, hatta Meksika tahmin edilebilirdi de… Ya Kanada?

Trump’ın ‘ilhak ederiz’ çıkışıyla şok ettiği Kanada’nın bu savaşın ilk cephesi olabileceği hiç akla gelir miydi? Bizim Kuzey Kıbrıs veya Azerbaycan ile kavga etmemiz gibi bir şey bu…

Şimdilik üç cephede gümrükler alev almak üzere. ABD, Meksika ve Kanada ürünlerine yüzde 25 gümrük vergisi koyarken, Çin’den yapılan ithalatta vergiyi yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıkardı. Misillemeler havada uçuşmaya başladı elbette… Kanada da Amerika’ya karşı misilleme yaparak gümrük vergisini yüzde 25’e çıkardığını açıkladı. Gelecek aydan itibaren yürürlüğe girecek olan bu uygulamalardan 2.2 trilyon dolarlık ticari malın etkileneceği ifade ediliyor. Trump bu vergileri açıklarken, firmaları Amerika sınırları içinde üretim yapmaya çağırıyor.

AVRUPA BU RESMİN NERESİNDE?

Kesinlikle dışında değil. Trump, AB’nin ABD ile dış ticaretinin fazla vermesine de takmış durumda. Trump, 50 milyar dolarlık dış ticaret açığını azaltmak ve yerli üretimi desteklemek amacıyla AB ürünleri için de gümrük vergilerini kesinlikle artıracağını açıkladı zaten. AB’den yapılan tüm ithalata yüzde 10 ya da yüzde 20-25 gümrük vergisi uygulamak istiyor. Avrupa kökenli üreticiler de Avrupa Komisyonu’ndan daha hızlı ve somut açıklamalar bekliyor. ABD’nin uygulamalarıyla ilgili olmasa da Avrupa Komisyonu geçen hafta içinde sektörü korumaya yönelik eylem planını açıkladı. Ancak bu planın henüz çok teorik düzeyde ve finansmanının yetersiz olduğu eleştirileri yapılıyor. Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Stéphene Sejourné’nin eylem planının önsözünde yer alan Avrupa otomotiv sektörünün ‘ölümcül tehlike altında’ uyarısının altı çizilmeye değer…

TÜKETİCİ KAYBEDECEK

Ülkeler ve kıtalar arasında bu sürtüşmeler devam ederken en fazla zararı tüketicilerin göreceği de aşikar. Mesela satın alabileceğinizi düşündüğünüz bir otomobilin fiyatının bir gecede yüzde 25 arttığını düşünün. Gümrük vergisi koymasının ardından kısa vadeli etkilerin ne olabileceği düşünülürken akla ilk gelen elbette Amerikan halkı. Özellikle yoksul Amerikalılar…

Andersen Economic Group’ın raporuna göre, Kanada ve Meksikaya’ya uygulanacak gümrük vergileri Amerikan otomobillerinin fiyatını 12 bin dolara kadar artırabilir. Rapora göre, crossover bir aracım üretim maliyeti en az 4 bin dolar artarken, elektrikli bir araçta bu artış üç katı bulabilecek. Tabii ki bu maliyetler büyük olasılıkla tüketiciye yansıyacak.

HANGİ ÜRETİCİLER EN FAZLA ETKİLENECEK?

Otomotiv firmalarının son dönemde masalarındaki en önemli konu bu doğal olarak. Hatta en fazla konuşulan konu bu. Vergileri üreticilerin kârlarını nasıl etkileyeceğini ölçebilmek biraz zor. Potansyel maliyet çok büyük olacak muhtemelen.

Bu kararlardan en fazla etkilenecek üreticilere gelince:

Ford Meksika’da pikap modeli Maverick’i, SUV modeli Bronco Sport’u ve elektrikli Mustang Mach-e’yi üretiyor.

General Motors ise Chevrolet Silverado pikap modelini Meksika, Kanada ve ABD’de; Stelantis pikap modeli Ram’i Meksika ve ABD’de üretiyor.

Stellantis üretimini Detroit’ten Chrsler ve Dodge’un monte edildiği Kanada’ya taşımıştı.

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’e göre gümrük vergilerinden en fazla etkilenecek üç Avrupa üreticisi Stellantis, Volkswagen ve Volvo olacak.

VW Grubu Jetta, Tiguan ve Taos modellerini Meksika’nın Puebla kentindeki fabrikasında üretiyor ve bunların hepsini ABD’ye ihraç ediyor. ABD’de satılan Audi modellerinin çoğu Avrupa’dan gelirken, marka en çok satan modellerinden biri olan Q5’i Meksika’nın San Jose Chiapa kentinde üretiyor ve ABD’ye ihraç ediyor. Amerika’da satılan Porsche modellerinin tamamı Avrupa’da üretiliyor.

Volvo, ABD’de sadece EX90 ve S60 üretiyor.

HONDA KARAR VERDİ BİLE

Üreticilerin bazı modellerin Kanada ve Meksika’daki üretimini durdurup, üretimi Amerika’daki fabrikalarına kaydırma planları başladı. Ama bunun bir anda olabilmesi mümkün görünmüyor. Bu arada ilk ve en hızlı karar Japon Honda’dan geldi. Honda yeni Civic hibrid modelini Meksika’da değil ABD’de üretecek. Honda’nın ABD’de sattığı araçların yaklaşık yüzde 40’ı Meksika ve Kanada’dan ithal ediliyor.

Honda ayrıca ABD’de ürettiği 60 bine yakın otomobili Meksika ve Kanada’ya ihraç ediyor.