Japon otomobil üreticisi Mazda, dünyanın en büyük otomobil şovu 2017 Frankfurt Fuarı‘nda model ailesinin tüm üyelerini Avrupalı otomobil severlerin beğenisine sundu. Mazda MX-5‘ten Mazda CX-3‘e tüm modellerin sergilendiği fuarda, Japon devi bir de sürpriz yaptı. Mazda Avrupa Ar-Ge şefi Matsuhiro Tanaka, rotary motorunun geri döneceğini açıkladı.
2011 yılında tanıtılan RX-8 Spirit R ile seri üretim rotary motorların üretimini sonlandıran Mazda, rotary motorun yeniden doğuşuna hazırlanıyor.
2017 Tokyo Otomobil Fuarı‘da sergilenecek olan yeni Mazda konseptinde rotary motor görev alacak. Yeni konsept otomobil, RX Vision temasının evrimi niteliğinde. Bu arada ilk RX Vision‘un, rotary motorla, iki yıl önce yine Tokyo Fuarı‘nda sergilendiğinin altını çizelim.
Önden motorlu, arkadan itişli yeni konsept, Mazda’nın Kodo tasarım dilinin tüm detaylarını yansıtacak.
Tıpkı RX Vision gibi yeni Mazda konsepti de ilerleyen yıllarda Mazda modellerinin nasıl bir tasarıma sahip olacağının ipuçlarını verecek. Ayrıca konsept, rotary motorun nasıl geliştirildiğinin de somut bir açıklaması niteliğinde olacak.
Rotary’e elektrik yok!
Artık hemen hemen tüm markalar, portföylerine elektrikli ya da hibrit araçlar eklemeye başlarken, Mazda yeni rotary motorlu aracın hibrit versiyonunun olmayacağını açıkladı. Tanaka, buna sebep olarak rotary motor fanlarının isteklerini gösterdi. Mazda, hibrit teknolojisine kapalı bir marka değil ama bu teknolojiyi rotary motor ile kombine etmeyi planları çinde bulundurmuyor.
Rotary (Wankel) motor nedir?
Rotary motorun bir başka tanımlanışı ise Wankel motordur. Pistonu olmayan birkaç rotordan oluşan Wankel motor olarak tanımlanır.
Felix Wankel adlı bir mühendis tarafından ilk kez 1929 yılında geliştirme çalışmaları başlanan bir motor türüdür. Wankel çalışmalarıyla otomotiv sanayinin dikkatini çeker ve Audi ile çalışmaya başlar. Ama geliştirdiği motor seri üretim mantığına uygun değildir. İlk Wankel motor 1957 yılında test edilir. Aynı yıl dünya hız rekorunu kırar.
Geliştirme çalışmaları süren motor ilk kez 1963 yılında Audi Spider modelinde seri üretime katılır.4lik motor
Motora 1967 yılıda ikinci rotor eklenir. 900 cc hacmindeki motor 136 hp gücündeydi ve sadece 103 kg ağırlığa sahipti. BU da dönemin motorlarına göre büyük avantaj sağlıyor, hafif ve güçlü motor olarak öne çıkıyordu. Dönemin diğer içten yanmalı motorları bu güce ulaşamıyordu.
Wankel motorun bu gücünü gören Amerikalı ve Japon otomotiv üreticileri de konuya el attılar. 1980 yılına doğru Mazda bu motorun tüm üretim ve geliştirme haklarını satın aldı. Bunun üzerine diğer markaların bu alandaki çalışma ve üretimleri sona erdi.
-
Mazda’nın Wankel motor kullandığı modelleri:
- Mazda 110 S Cosmo Sport (1967–1972),
- Mazda RX-2 (1971–1974),
- Mazda R100 (1968–1975),
- Mazda RX-5 (1975–1981),
- Mazda RX-3 (1972–1977),
- Mazda 787B (1991),
- Mazda RX-7 (1978–2002)
- modellerinde görevlendirdi.
Wankel motor küçük hacimden büyük güç üretebiliyordu ama çabuk yıpranıyordu. Bu yüzden az km yapılan araçlarda kullanılıyordu. Rotary motor ustasının bulanamaması da aracın satış sonrası hizmetlerinde sorun yaratıyordu. Türkiye’de bu yüzden rotary motor hasarlı çok sayıda eski Mazda RX7 modeli bulunduğundan söz ediliyor.
Rotary motor çalışma prensibi
Uzmanlar rotary motorun çalışma prensibini şöyle anlatıyor:
Bu tür motorda Rotor hem içeriden hem de dışarıdan bir dişli ile motorun eksantrik miline bağlıdır. Dört zamanlı motorlardaki gibi emme, sıkıştırma, yanma ve egzoz süreçleri rotorun çevresinde gerçekleşir. Motor benzini bir koldan alır, rotor sürekli dönerek bu alınan benzini motorun diğer tarafına taşıyarak, sıkıştırır ve burada bujiler vasıtasıyla ateşleme ve yanma gerçekleşir. Ardından dönmeye devam eden rotor yanmış benzin kalıntılarını diğer taraftaki egzoz kanadına taşıyarak, motordan atılmasını sağlar. Sürekli dönmesi gereken ve her döndüğünde oval gövdeye sürtünen rotor, çok kolay yıpranır ve sürekli bakımı gerekir.
Hafifliği, kısa zamanda yüksek güce ulaşabilmesi, az yer kaplaması, sarsıntısızlığı gibi avantajlara sahip motorun dezavantajları ie öncelikle çabuk yıpranmasıdır. Ayrıca yakıt tüketiminin yüksekliği de önemli bir sorundur. Mazda RX7’nin yakıt tüketim değeri 100 km’de 20 lt şeklindedir.
Emisyon değerleri de çok yüksek olduğu için AB ve ABD normlarını tutturması mümkün olmamaktadır.
Wankel motorlu Mazda RX-8 özellikleri
Mazda’nın en son rotary motorlu otomobili RX-8 olmuştu. Bu araçta görev üstlenen Wankel motorun hacmi 1300 cc idi. 231 beygir gücündeydi. 6 ileri vitese sahipti ve 100 km hıza 6.4 saniyede ulaşabiliyordu. Toplam hızı ise 235 km/saati gösteriyordu.
Otomobilin arka koltuğu 2 kişilikti. Bunun nedeni de gücün arka tekerlere iletilmesini sağlayan şaftın iri yapısı nedeniyle arka koltuklar arasında belirgin yer kaplaması olarak açıklanıyor.
RX-8’in bir başka değişik yanı da arka kapılarında görülüyordu. Bu coupe otomobilin arka kapıları sağdan sola açılmıyordu. Aksine soldan çekerek açılıyordu. Bu da otomobilin dış görüntüsüne daha şık ve sportif bir hava veriyordu.
http://otoajanda.com/tum-mazdalar-bir-arada-jinba-ittai-ruhu-frankfurtta/
http://otoajanda.com/frankfurtun-dikkat-cekenleri/
