TAYSAD üyelerine göre 20 Nisan dönüm noktası

Yazar Halil Okşit Son güncelleme 5 Nisan 2020

Yeni tip Koronavirüs (COVID-19) salgını ile başlayan belirsizlik ortamı devam ediyor. Bu ortamda otomotiv ana sanayi kadar tedarik sanayinde de üretim durmuş durumda. TAYSAD tarafınan mart ayı sonunda yapılan bir anket çalışmasına göre 100binin üzerinde otomotiv tedarik çalışanı evinde kalıyor.

Ana sanayide bacası tüten fabrika kalmadı. Ford, TOFAŞ gibi üreticiler corona maske ve sağlık kabini üretiyor. Neredeyse sokağa çıkma yasağına bir adım kalan önlemlerin ortasında ikinci bir araştırma daha yapıldı. Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD), ikinci anket çalışmasının sonuçlarını açıkladı. Çalışmadan çıkan sonuca göre 20 Nisan sonrasında ilk olumlu dönüş bekleniyor.

İlk ankette tedarik sanayicilerinin yüzde 63’ü İŞKUR Çalışma Ödeneği’ne başvururken, bu oran ikinci ankette artarak yüzde 75’e çıktı.

İkinci anketin sonuçlarına bakıldığında TAYSAD üyelerinin kısa çalışma desteği beklentilerinin 3 ay daha devam etmesini istediklerini gösteriyor.

İlk ankette, bir sonraki hafta işleri komple durduracaklarını belirten üyelerin oranı yüzde 24 olarak belirtilirken, ikinci ankette ise bu oran yüzde 35’e yükseldi. Ayrıca üyelerin beklentisi fabrikalardaki komple duruş sürecinin 20 Nisan sonrasında azalacağı yönünde.

Anket; krizin olumsuz sonuçlarının 2-3 ay daha devam edeceğini ve sektördeki karamsar bakış açısının yükselişe geçtiğini gösterdi.

Kapasite kullanımı yüzde 41’e düştü

TAYSAD üyeleri ankette, 6 Nisan ile başlayan haftada ortalama yüzde 41 kapasite kullanım oranı ile çalışacağını işaret ettiler. Kapasite kullanım oranının Mayıs ayının ilk haftasında yüzde 60 seviyelerine çıkması beklentisi de pozitif dilekler arasında yerini aldı.

İlk ankette katılımcıların yüzde 58’i salgının etkilerinin “8-10 hafta” ve “daha uzun” süreceğini tahmin ettiklerini belirtirken, bu oran ikinci ankette yüzde 65’e yükseldi.

Tedarikçiler nakit sıkışıklığı yaşayacak

İkinci anketin sonuçlarına bakıldığında otomotiv tedarik sektöründeki karamsar tablonun geçtiğimiz haftaya göre daha fazla belirginleştiğine işaret ediyor. Katılımcıların yüzde 58’i Nisan sonunda nakit sıkışıklığı yaşanmayacağını düşünürken, yüzde 88’i de nakit sıkışıklığına karşı önlem aldıklarını açıkladı. Böylece araştırma Nisan ayı sonuna kadar tedarikçilerin yüzde 42’sinin nakit sıkışıklığı yaşayacağını gözler önüne serdi.

Siparişler azaldı!

Katılımcılar, sorunların başında yüzde 92 ile iş ve ciro kaybının geldiğini vurgularken, yüzde 46 ile ithalatın gerilemesi ikinci sorun olarak dile getirildi. Tedarikçi teslimat problemleri de yüzde 46 ile diğer önemli bir sıkıntı olarak belirlendi. Yüzde 87’lik büyük bir kısım ise 23-29 Mart haftasında, bir önceki haftaya göre siparişlerin azaldığını ifade etti. Alacak tahsilatında sorun yaşandığını belirtenlerin oranı ise yüzde 35 oldu.

Tedarik sanayisi koruyucu ekipman üretimi hazırlığında!

Tüm bunlarla birlikte ankette; otomotiv tedarik sanayisinin salgının etkilerine karşı toplum sağlığını korumak amacıyla fedakarca çalışan sağlık sektörüne yardımcı olmak amacıyla yürüttüğü faaliyetlere de yer verildi. Ankete göre; katılımcıların yüzde 17’si maske, solunum cihazı, sterilizasyon kabini, tulum, ventilatör, maske için plastik 3D üretimi, kapı açma aparatı, solunum cihazı hortumu gibi koruyucu ekipman üretimi konusunda girişimleri olduğunu belirtti.

Anket sonuçlarını değerlendiren TAYSAD Başkanı Alper Kanca, Otomotiv Yan Sanayi İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde (TOSB) ortalama elektrik tüketiminin günlük 1,5 milyon kWh’tan 0,6 milyon kWh seviyesine; yani yüzde 60 düştüğüne dikkat çekerek, “bu da durumun vehametini gösteriyor” dedi.