ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret savaşı, Japon otomobil devi Nissan‘ı derinden etkiliyor. Şirket, hayatta kalma mücadelesinin aciliyet kazanmasıyla birlikte küresel iş gücünün yaklaşık yüzde 15’ini işten çıkarma ve fabrika sayısını neredeyse yarı yarıya azaltma kararı aldı.
Nissan krizi derinleşiyor. Salı günü yapılan resmi açıklamaya göre, Nissan 20 bin çalışanını işten çıkaracak. Bu rakam, daha önce belirlenen hedefin iki katını aşıyor. Ayrıca, şirketin fabrika sayısı 17’den 10’a düşürülecek. Bu radikal yeniden yapılandırma, son yıllarda bir otomobil üreticisinin attığı en büyük adımlardan biri olarak dikkat çekiyor.
Trump’ın gümrük vergileri, Nissan‘ı bu agresif önlemleri almaya iten önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Çinli otomobil üreticilerinin düşük maliyetli rekabetiyle de zorlanan Nissan, 30 Mart’ta sona eren mali yılda 670 milyar ¥ (4,5 milyar $) zarar açıkladı. Bir önceki yıl ise 426 milyar ¥ kâr elde etmişti.
Hayatta kalmak için kollarını kesiyor
Nissan CEO’su Ivan Espinosa, sonuçları bir “uyanış çağrısı” olarak nitelendirerek, “Bugün duyurduğumuz kayıplardan sonra tırmanmamız gereken bir dağ var. Hayatta kalmamız için gerekli olmasaydı bunu yapmazdık,” ifadelerini kullandı.
ABD tarifelerinin cari mali yılda Nissan‘a yaklaşık 450 milyar yen maliyet yükleyeceği tahmin ediliyor. Şirket, çeşitli önlemlerle bu maliyetin yaklaşık yüzde 30’unu telafi edebileceğini belirtiyor. Sektördeki belirsizlikler nedeniyle Nissan, mali tahminlerini askıya aldı. Ticaret savaşının etkileri başlamadan önce bile Nissan, geçen yılki yeniden yapılandırma planını aşan yeni stratejiler arayışındaydı.
Bu süreçte Honda ile birleşme görüşmeleri sonuçsuz kaldı ve Nissan’ın eski CEO’su Makoto Uchida görevden alındı. Şirket, önceki yeniden yapılandırma planı kapsamında 5,9 milyar dolar borçlandı. Ayrıca, Fransız Renault grubuyla 20 yılı aşkın süredir devam eden ittifakını küçülten Nissan, yeni bir ana hissedar arayışında.
Nisan ayında CEO koltuğuna oturan Ivan Espinosa, hangi tesislerin kapatılma riski altında olduğuna dair net bir bilgi vermedi ancak incelemenin Japonya’daki tesisleri de kapsayacağını söyledi. Meksikalı yönetici, Nissan’ın İngiltere’deki Sunderland fabrikası hakkında doğrudan yorum yapmaktan kaçındı ancak şirketin Renault ile ortaklaşa bu tesiste daha fazla elektrikli model üretmeyi hedeflediğini belirtti.
Planlanan fabrika kapatmalarıyla Nissan’ın yıllık üretim kapasitesi 2027’ye kadar 2,5 milyon adede düşecek. Geçen yıl Nissan 3,3 milyon araç satmıştı.
Rakip otomobil üreticisi Honda da Salı günü yaptığı açıklamada, tarifelerden kaynaklanan ¥650 milyarlık bir darbe alacağı uyarısında bulundu. Ancak üretim ayarlamalarıyla yaklaşık ¥200 milyarı telafi edebileceğine inanıyor. Sonuç olarak, Honda‘nın yıllık işletme karının Mart 2026’ya kadar olan 12 aylık dönemde önceki mali yıldaki ¥1,2 trilyondan ¥500 milyara düşmesi bekleniyor.
Honda şefi Toshihiro Mibe, “Gümrük vergisi politikalarının etkisi çok büyük,” dedi ve modellemesinin en kötü senaryoyu temsil ettiğini ekledi. “Bu dip. Zaman geçtikçe gümrük vergisi etkisinin değişmeye devam edeceğini düşünüyorum.”
Gümrük vergilerinin yarattığı olumsuz etki ve elektrikli araçlara geçişin yavaş ilerlemesi, Honda‘nın Kanada’daki EV ve pil fabrikalarına yapacağı 11 milyar dolarlık yatırımı ertelemesine neden oldu.
Hem Honda hem de Nissan, tarifelerin etkisini azaltmak amacıyla üretimin bir kısmını ABD’ye kaydırdı. Nissan, rakiplerinin ABD fabrikalarındaki atıl kapasiteyi kullanmasını sağlayacak Mitsubishi Motors ve Honda ile ortaklıklar kurmayı araştırıyor.
Espinosa, “ABD’deki pazar fırsatlarına aktif olarak bakıyoruz. Honda, ileriye doğru bir yol olup olmadığını görmek için görüştüğümüz adaylardan biri,” şeklinde konuştu.
