Petrolde kan kaybı: Vergisiz akaryakıt fiyatları ne kadar?

Yazar Çağdaş Akgün Son güncelleme 21 Mart 2020

Yapılan benzin zamları ve indirimleri arasında yaşanan akaryakıt fiyatları dalgalanması nedeniyle sürücülerin aklı karışmış durumda. Petrol fiyatlarındaki büyük düşüş devam ediyor fakat akaryakıttan alınan vergi oranları vatandaşın benzin yerine vergi yakmasına neden oluyor.

Akaryakıttan alınan vergi yüzde 70’e kadar yükseldi!

Ekonomik kriz sebebiyle bunalan vatandaş şimdi de vergi oranlarının altından kalkmaya çalışıyor. Tüm dünyada yaşanan petrol fiyatları düşüşüne rağmen akaryakıt fiyatları için alınan vergi yüzde 70’e kadar yükseldi.

Dolar kuru ve petrol fiyatlarındaki sert düşüş, akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmayı bir hayli artırdı. Türkiye’de ise bunun üzerine, vergi oranlarının yüksek olması ve sık sık değişmesi nedeniyle, fiyatlar neredeyse günlük olarak değişiyor. Dünyayı etkisi altına alan Koronavirüsü salgınının küresel talebi düşürmesi ve Suudi Arabistan ile Rusya arasındaki fiyat rekabeti nedeniyle petrol fiyatlarında büyük düşüş olunca, benzinin satış fiyatı da sert şekilde düştü.

Benzinde fiyat düştü, ÖTV ve KDV yüzünden vergi oranı arttı

Benzinin 1 Ocak 2020’de İzmit’teki TÜPRAŞ rafinerisinde çıplak fiyatı 2,82 TL. Yüzde 4,82’lik Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) payı ve belirlenmiş ÖTV toplamının yüzde 18’i üzerinden hesaplanan 93 kuruşluk KDV eklenince, son fiyat 6,15 TL oluyor.

Akaryakıt fiyatları nın nakliye, dağıtıcı ve bayi payları ile bu süreçte tekrar eklenen KDV’yi içermeyen bu fiyattaki vergi oranı yüzde 53,88 idi.

Yaşanan petrol düşüşleri ile birlikte 17 Mart itibarıyla, benzinin rafinerideki çıplak fiyatı 1,43 TL. Ancak belirlenmiş olan ÖTV zamlanarak 2,52 TL’ye yükseldi. 71 kuruşluk KDV de eklenince fiyat 4,68’e, vergi oranı ise yüzde 69,18’e yükseldi.

Petrol yüzde 56 düşüş yaşadı

1 Ocak 2020’de 66 dolar seviyesinde seyreden Brent tipi petrolün varil fiyatı, bugün 29 dolar seviyesine kadar geriledi. Böylece yaşadığımız iki buçuk aylık süreçte petrol fiyatları yaklaşık yüzde 56 azalmış oldu.

Akaryakıt fiyatları düşüşe geçmesine rağmen bu dönemde 95 oktan kurşunsuz benzinin fiyatındaki düşüş ise yaklaşık yüzde 20,5’te kaldı.