Araba sürmek için insan olmak gerekiyor mu?

Yazar Serdar Demir Tarihinde 28 Ekim 2019

Resmi olarak otomobil kullanmak için 18 yaşına gelene kadar nasıl da sürücü belgesi sahibi olmayı istemiştik. Kimler araba kullanmıyordu ki? Peki araba sürmek için insan olmak gerekiyor mu? Trafiğe baktığımızda çok rahatlıkla “gerekmiyor” diyebiliriz. Uzmanlar da bunu araştırıyor. Richmond Üniversitesi bünyesindeki bilim insanları, öğrenme teknikleri konulu bir çalışma yapmışlar. Bu çalışma kapsamında fareler kobay olarak kullanılmış. Fareler ile araba sürmek arasındaki bağlantıyı biz de merak ettik ve haberin devamına göz attık.

Hemen belirtelim fareler araba sürmek için direksiyona mı geçti, yoksa ödüllendirme sistemiyle öğrenmeleri mi sağlandı haberin devamında.

BBC tarafından duyurulan haberde, farelerin araba sürme gibi insanlara özgü bir konuda eğitilebildikleri belirtiliyor. Ama başarı ödüllendirilerek öğretilen grubun başarılı olduğunu gösteriyor.

Çalışma ödüllendirme yöntemiyle çalışılan grubun, kontrol grubundaki farelerle kıyaslandığında araba kullanmayı daha iyi öğrenebildiklerini ortaya koydu.

Fareler için araba sürmek nasıl mümkün oldu

Çalışmada, farelerin kullanımı için kurulan düzenek alüminyum bir tabağa şeffaf plastik bir kavanoz yerleştirilerek oluşturulmuş. Kavanoza küçük bir elektrikli araç konmuş. Fare, arabayı sürmek için alüminyum tabağa oturması ile bakır tele dokunması yetiyordu. Böylece devre tamamlanıyor ve hayvan gitmek istediği yönü seçebiliyordu.

Araştırmacılar, fareleri araba sürmeyi öğrenmeye yönlendirmek için deney ortamına tatlı bir yiyecek ekledi. Bu yiyeceği elde edebilmeleri için araç sürmek zorunda bırakılan kobaylar; aracı her hareket ettirdiklerinde bir miktar besinle ödüllendirildi.

Ardından ekip, yiyecekleri daha uzak noktalara ve zor açılara yerleştirerek daha karmaşık şekillerde sürüş yapmaları için fareleri zorlamaya çalıştı.

Çalışma, kobay farelerin böbrek üstü bezlerinden “dehidroepiandrosteron” hormonunun yüksek seviyede salgılanmaya başladığı belirledi. Araştırmacılar bunun yeni bir yetenek edinme duygusuyla bağlantılı olabileceğini düşündü.

Richmond Üniversitesi proje ekibinden Profesör Kelly Lambert, çalışmada insan zihninin işleyişiyle çok fazla benzerlik gözlendiğini ve bulgularının psikiyatrik hastalıkların tedavisine yönelik çalışmalar için de umut verici olduğunu dile getirdi.

Lambert, araba sürmeyi öğrenen farelerin kendilerini giderek daha iyi hissettiğini dile getirerek çalışmanın; zihinsel hastalıklarda ilaçsız tedavilerin geliştirilmesinde rol oynayabilecek ipuçlarını içerdiğini ifade ediyor.