Özellikle İstanbul başta olmak üzere büyük şehirlerde çok sık karşılaşılan çakar lambalı araçlara İçişleri Bakanlığı düzenleme getirdi. Bakanlık, trafikte yetkisiz çakar kullanımını yeniden önlemek istiyor. Son dakika olarak getirilen önlem kamudan başlayarak özel araç sürücüleri dahil yetkisiz çakar lamba kullanımını 1 Kasım’dan itibaren yasaklıyor.
Bu tarihten itibaren kamuda, mahalli idarelerde, diğer meslek kuruluşları ve üniversitelerde üst yönetici, genel müdür, daire başkanı veya başka unvanlar ile görev yapan kamu görevlilerinin kullanımındaki araçlarda; çakar olarak adlandırılan ışıklı uyarı işaretlerinin kullanımı sonlandırılacak.
Karayolları Trafik Kanunu’nun 71’inci ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 141’inci maddesinde, acil durum ve zorunlu hallerde geçiş üstünlüğü verilen ambulans, itfaiye ile kolluk kuvvetleri araçları sıralanarak, bu üstünlüğün hangi durumlarda ve nasıl kullanılacağı belirlendi.
Düzenleme Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla gerçekleştirildi.
Zaten kanunda bulunan düzenlemenin anlaşılır olması, geçiş üstünlüğünün gerçekten bu hakka sahip araçlarca kullanımının sağlanarak; suistimalin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Düzenleme “Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçların Sürülmesi Sırasında Uyulacak Kurallar ile Bu Hakka Sahip Araçlarda Bulundurulacak Işıklı ve Sesli Uyarı İşaretleriyle Bunların Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar” adıyla yayınlandı.
Yayımlanan usul ve esaslar ile ne tür otomobillerin öncelikli geçiş hakkına sahip olacağı; bu hakkın nasıl ve ne zaman kullanılabileceği; yetkisiz kullanılması halinde ise uygulanacak yaptırımlar ile ışıklı ve sesli uyarı işaretlerinin ne şekilde olacağı yeniden düzenlendi.
Hangi araçlar çakar lamba kullanabilir
Düzenlemeye göre, dış görünümleriyle geçiş üstünlüğüne sahip oldukları açıkça belli olan ambulans, itfaiye ve kolluk araçları ile “devletin en üst protokolü“nde bulunan makamların emirlerine ve zatlarına verilen araçlar ve bu makamların korumasından sorumlu koruma araçları çakar şeklinde tabir edilen ışıklı uyarı sistemlerini kullanabilecek.
Bu araçlar dışında hiçbir araçta çakar olarak tabir edilen sesli uyarı işaretleri kesinlikle kullanılmayacak.
Makamların korumasından sorumlu araçlar da sadece makam sahibi araçta olduğu sürece bu uyarı sistemlerini aktif olarak kullanacak. Makam sahibi araç içinde ya da makam aracı konvoyda bulunmadığı zaman bu uyarı sistemlerini kesinlikle kullanamayacak. Kolluk görevlilerinin kullanımındaki resmi araçlar da ise ışıklı/sesli uyarı işaretleri görevle ilişkili olmak kaydıyla, usul ve esaslarda belirtilen şartlar doğrultusunda kullanılacak.
Kamu görevlisi çakamayacak: Kamu kuruluşlarında görev yapan Üst Düzey Yöneticiler, Genel Müdür, Daire Başkanı kullanımındaki araçlar böylece çakar kullanamayacak.
Bu usul ve esasların yürürlüğe gireceği 01 Kasım 2019 tarihinden itibaren belirtilen araçlar dışında, kamuda, mahalli idarelerde, diğer meslek kuruluşları ve üniversitelerde üst yönetici, genel müdür, daire başkanı veya başka unvanlar ile görev yapan kamu görevlilerinin kullanımındaki araçlarda çakar olarak tabir edilen ışıklı uyarı işaretlerinin kullanımı yasaklandı.
Geçiş üstünlüğü tepe lambası ile belirtilecek
Karayolları Trafik Kanununun 71 inci maddesi (f) bendi kapsamında hakkında koruma kararı verilmiş kişilerin kullanımındaki araçlar ve kolluk birimlerine ait sivil araçlarda sadece aracın tepe bölgesinde sabit ve/veya sökülüp takılabilir ışıklı uyarı sistemi bulunabilecek.
Tepe lambası var diye sürekli geçiş hakkı kazanmıyor.
Zorunlu hallerde çakar kullanımı en az 150 metre önceden başlayacak şekilde uygulanacak.
Kolluk araçları dahil geçiş üstünlüğünden yararlanma sürekli bir hak değildir. Bu araçlar ancak tehdit/görev durumunun ortaya koyacağı zorunlu hallerde ve en az 150 metre önceden duyulabilir şekilde ışıklı ve sesli uyarı sisteminin birlikte kullanılmasıyla, kanunun öngördüğü geçiş üstünlüğü hakkından faydalanabilecek.
Uymayanlara trafikten men cezası verilecek
Bu usul ve esasların yürürlüğe gireceği 01 Kasım 2019 tarihinden itibaren, tüm trafik birimlerimiz etkin bir denetime başlayacak.
Belirtilen şartları sağlamayan tüm araçlara, araç sürücülerine ilişkin mevzuatta belirtilen idari yaptırımlar uygulanacak. Belirlenen esaslara uymadığı tespit edilen araçlar trafikten men edilecek. Bununla birlikte yetkisiz sistemlerin kullanılmasına müsaade eden kamu görevlileri hakkında da gerekli işlemler uygulanacak.
Ayrıca, Karayolları Trafik Muayenesinde araçlarda mevzuat dışı sesli ve ışıklı uyarı sisteminin yani çakar lamba gibi donanımların bulunmasının da “ağır kusur” olarak nitelendirilmesi için gerekli çalışmalar başlatıldı.
