Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Avrupalı otomotiv sanayicilerini özellikle araçların kablo demetleri üretimi konusunda sıkıntıya soktu. Üretimi tehdit eden Ukrayna’nın işgali karşısında bir başka büyük tedarik ülkesi Fas devreye girdi. Otomotiv kablo üreticileri çözüm için şimdiden Fas Krallığı’nın yolunu tuttular.
Ukrayna’da kablo demetleri üretilemiyor
Otomotiv endüstrisinde kullanılan kablolama sistemlerinin çoğu Ukrayna’dan karşılanıyordu. Rusya ile olan ihtilaf nedeniyle üretime ara verilmesi, Volkswagen veya Porsche gibi bir çok üretici firmanın da durmasına yol açtı. Bu gelişmeler karşısında çare arayan sektör, Fas ile 5 firmayı kapsayan bir anlaşmaya yöneldi.
Bu ortamda Fas Sanayi Bakanı Ryad Mezzour, geçtiğimiz Perşembe günü, kablolama sistemi üreten beş büyük firma ile yapılan anlaşmalarla sektöre toplam 180 milyon dolarlık yatırım yapılacağını açıkladı.
Bu firmalar Japon Yazaki ile Sumitomo, Lear Corporation, Stahlschmidt ve TE Connectivity olarak sıralandı.
Japon Nikkei Gazetesi’nin haberine göre bu firmalar ve harekat planları şöyle:
Yazaki Ukrayna’dan Fas’a
Fas için ilk anlaşma, dünyanın en büyük otomotiv kablo tedarikçileri arasındaki Japon Yazaki ile yapıldı. Tangier’de 38 milyon dolar değerinde yeni bir kablolama fabrikasının kurulduğu duyuruldu. Yazaki, bu yeni tesise ek olarak, Kenitra ve Tangier’deki mevcut fabrikalarının 40 milyon dolarlık ek yatırımla genişletileceğini de duyurdu.
Yazaki’nin Ekim 2002’den beri Ukrayna’da faaliyet gösteriyordu. Fabrika Uzhgorod yakınlarında, sınıra yakın bir yerde bulunuyor. Şu anda, Ukrayna’daki Yazaki kuruluşunun müşterileri, JLR (Jaguar Land Rover) ve BMW.
Sumitomo’yu Ukrayna’dan Fas’a Volkswagen taşıyacak
Ukrayna’daki gelişmeler otomotiv endüstrisine elektronik kablo demeti ve bileşenleri tedarik eden Sumitomo Electric Bordnetze (SEBN) şirketini de Fas’a taşınmaya zorladı. Şirket, Şubat ayının sonundan bu yana Ukrayna topraklarındaki faaliyetlerini askıya almış durumda.
Sumitomo tarafından yapılan açıklamaya göre şirket Fas’ta yeni yatırımlara yöneldi. Halen üretimdeki Casablanca tesisinin genişletilmesi için masaya 15 milyon dolar konulacak.
Japon ekonomi ve iş dünyası gazetesi Nikkei’nin haberine göre; şirket üretimini Romanya ve Fas’a kaydırmaya karar verdi. Operasyon 10 milyar yen’den (75 milyon avrodan fazla) fazlaya mal olacak ve tamamen SEBN’nin önemli bir müşterisi olan Volkswagen tarafından finanse edilecek. Ukrayna’daki otomotiv kablo tedarikçileri arasındaki Sumitomo tesislerinde 6.000 kişi çalışıyordu.
Lear Corporation: Sırbistan’dan Fas’a…
Kuzey Amerikalı Lear Corp., Meknes’te 20,6 milyon dolar değerinde yeni bir kablo üretim tesisi kuracağını duyurdu. Şirket ayrıca, 28 milyon dolarlık bir yatırımla Tangier’de konnektör ve çeşitli elektronik bileşenlerin üretimine yönelik yeni bir fabrikanın projesini de sundu. 22 Mart’ta Lear, Ukrayna ihtilafı nedeniyle Novi Sad’daki (Sırbistan) fabrikasının geçici olarak kapatıldığını duyurmuştu.
Stahlschmidt ve TE Connectivity de Fas’a bahis oynuyor
Son olarak, dünya çapında iki şirket daha Fas’a gitme konusunu masaya yatırdı. Alman Stahlschmidt, Tangier çevresine yerleşecek ve burada 11 milyon dolar yatırım yapacak.
Son olarak, TE Connectivity (Tyco Electronics), 20.8 milyon dolar değerinde yatırımla yine Tangier şehrinde kurulacak yeni bir kablolama montajı ve konektör üretim tesisini duyurdu. Bu şirket de Ukrayna’da üretim tesisine sahip şirketlerden biri.
Otomotivde Fas atağı
Fas, kendisini giderek daha fazla otomotiv ekipmanı ihracatçısı olarak konumlandırıyor. 2021’de Fas’ın dünya otomotiv ekipmanları ihracatındaki payı önemli ölçüde arttı. Fas krallığı, bir yıl öncesine göre yüzde 16 artışa denk gelen, 8.6 milyar dolarlık ihracata İmza atıyor. Bu rakam dünya otomotiv tedarik devleri arasındaki Türk tedarik şirketlerinin ihracat rakamına yaklaşıyor.
Ülke, yıllık 700.000 araç üretim kapasitesine sahip ve bunların 358 bin 745’ini ihraç etti. Bu rakam 2020 yılına göre yüzde 18 artış anlamına geliyor. Dikkat çeken bir başka ayrıntı ise bu toplamın içindeki elektrikli otomobillerin sayısı 40.000 adeti buluyor.
